Pliki

Tworzenie nowego folderu pod projekt

Uruchom menadżer plików
Przejdź do miejsca w którym chcesz utworzyć nowy folder do pracy, kliknij prawym i wybierz Nowy -> Folder

Na Windowsie 11 skorzystaj menadżer plików wygląda nieco inaczej - ma jednak identyczną opcję. Możesz kliknąć w lewym górnym rogu "Nowy" i wybrać tam folder.

Nazywając foldery sugeruję unikać polskich liter, znaków specjalnych (w tym spacji).
Uruchom nowe okno VSCode (Plik -> Nowe okno)
Wybierz "Otwieranie folderu"
Odnajdź stworzony wcześniej folder i kliknij "Wybierz folder"
VSCode może zapytać czy ufasz autorom - wybierz "Tak"
Można już w tym nowym oknie pracować - tworzyć nowe pliki etc.

Obsługa plików w Pythonie

służy do tego słowo open

Sugerowane jest też dodanie słowa with tak aby plik był domykany na koniec pracy.

Odczytywanie

with open("mojplik.txt") as moj_plik:
	print(moj_plik.read())

Domyślnie Python otwiera pliki w trybie do odczytu ("r") - podczas pracy w nim można jedynie odczytać zawartość pliku, nie można nic dodać.

W powyższym przykładzie na wczytanym obiekcie jest użyta metoda .read() umożliwiająca odczytanie całej zawartości jako ciąg znaków (string).

Zapisywanie

Chcąc zapisać coś w pliku należy otworzyć go w trybie "w":

with open("mojplik.txt", "w") as moj_plik:
	moj_plik.write("Nowa zawartość")

Parametr "w" jest dodawany do funkcji open, w nawiasach okrągłych, obok nazwy pliku, który chcemy otworzyć.

W powyższym przykładzie tekst "Nowa zawartość" zostanie zapisana do pliku mojplik.txt.

WAŻNE!!! - w tym trybie istniejąca zawartość pliku zostanie nadpisana(!).

Jeśli chcemy dopisać coś do końca pliku trzeba użyć trybu "a" (od append):

with open("mojplik.txt", "a") as moj_plik:
	moj_plik.write("Nowa zawartość")

Tryb binarny i tryb tekstowy

Domyślnie Python traktuje otwarte pliki jako tekst. Czasami zachodzi jednak potrzeba otwarcia ich w trybie binarnym (np. przy większości formatów obrazków) - wystarczy dodać literkę "b" do trybu.

Tabelka trybów

Poza trybem r służącym do odczytu,w do napisania i a do dopisania Python oferuje nam różne kombiancje trybów.

tryb	opis
`r`	odczyt
`r+`	odczyt i zapis, błąd jeśli plik nie istnieje
`rb`	odczyt w trybie binarnym
`rb+`	odczyt i zapis w trybie binarnym, błąd gdy plik nie istnieje
`w`	zapis, nadpisuje zawartość, tworzy plik gdy nie istnieje
`w+`	odczyt i zapis, nadpisuje zawartość, tworzy plik gdy nie istnieje
`wb`	zapis w trybie binarnym, nadpisuje zawartość, tworzy plik gdy nie istnieje
`wb+`	odczyt zapis w trybie binarnym, nadpisuje zawartość, tworzy plik gdy nie istnieje
`a`	dopisanie zawartości, tworzy plik gdy nie istnieje
`a+`	odczyt i dopisanie zawartości, tworzy plik gdy nie istnieje
`ab`	dopisanie w trybie binarnym, tworzy plik gdy nie istnieje
`ab+`	odczyt i dopisanie w trybie binarnym, tworzy plik gdy nie istnieje

Na początku dobrze jest pozostać przy podstawowych trybach - bo początkowo np. a+ i tym podobne mogą zaskakiwać (np. w a+ jak domyślnie odczytamy zawartość to nic nie dostaniemy - co wynika z tego, że ~~znacznik w którym~~ w tym trybie ~~otwierany~~znacznik ~~jest~~położenie ~~plik~~w pliku ustawiany jest na końcu zawartości).

Sprawdzenie czy plik istnieje

os.path.exists("sciezka_do_pliku")

Pliki JSON

to jeden z najpopularniejszych formatów do przechowywania i wymiany danych
budową przypomina nieco pythonowy słownik (ALE nie jest identyczny!!!)
do obsługi plików w tym formacie wykorzystamy bibliotekę json

import json

Wczytanie JSON-a

służy do tego funkcja load z modułu json

import json

with open("plik_z_danymi.json") as plik_json:
    zawartosc = json.load(plik_json)

wczyta to nam plik json, a następnie jego zawartość zamieni na odpowiedni obiekt pythonowy (tzw. deserializacja danych)

Zapis JSON-a

służy do tego funkcja dump z modułu json
oczywiście chcąc zapisać należy użyć trybu w

import json

dane = {"jabłka" : 4, "mango" : 3}

with open("plik_z_danymi.json", "w") as plik_json:
    json.dump(dane, plik_json)

zamieni to nam obiekt pythonowy dane na poprawnie skonstruowanego json-a i zapisze do pliku

Chcąc mieć ładniej sformatowany plik JSON można dodać jeszcze parametr indent do dump np.

import json

dane = {"jabłka" : 4, "mango" : 3}

with open("plik_z_danymi.json", "w") as plik_json:
    json.dump(dane, plik_json, indent=4)

Kodowanie znaków

Domyślnie biblioteka json przy zapisie podmieni nam wszystkie "dziwne" znaki (np. polskie litery) tak aby całość dało się zapisać jako ascii.

Chcąc wymusić kodowanie utf8 należy:

przy wczytywaniu

import json

with open("plik_z_danymi.json", encoding="utf8") as plik_json:
    zawartosc = json.load(plik_json)

przy zapisywaniu

import json

dane = {"jabłka" : 4, "mango" : 3}

with open("plik_z_danymi.json", "w", encoding="utf8") as plik_json:
    json.dump(
        dane,
        plik_json,
        indent=4,
        sort_keys=True,
        ensure_ascii=False,
    )

CSV

do obsługi plików csv służy biblioteka ... csv :D

import csv

with open("currency.csv", "r") as plik:
    reader = csv.reader(plik)

    print(reader)

    for wiersz in reader:
        print(wiersz)

Pandas

kombajn do wszelkich danych statystycznych etc, w tym do obsługi plików wykorzystywanych w tej dziedzinie
pandas natywnie operuje na tzw. ramkach danych (dataframes) i na nich wykonuje wszelkie operacje
możemy użyć jej do deserializacji danych z plików csv, xlsx (po dodaniu biblioteki pyxml) i wielu innych

https://pandas.pydata.org/

Np. otwarcie pliku csv z pomocą Pandas:

import pandas as pd

currency_dataframe = pd.read_csv("currency.csv")
print(currency_dataframe)

A na koniec krótkie przypomnienie:

Importowanie bibliotek

Aby wykorzystać jakąś bibliotekę, którą mamy zainstalowaną (pobraną na nasz komputer) należy użyć słowa import w kodzie pythonowym (najlepiej na początku):

import nazwa_biblioteki

Jeśli nazwa jest za długa możemy ją podmienić np.

import nazwa_biblioteki as nb

Instalacja bibliotek

Jeśli nie mamy biblioteki w systemie możemy ją pobrać np. wykorzystując narzędzie pip (w terminalu):

pip install nazwa_biblioteki